چه عواملی باعث لرزش موتور خودرو می شود؟
لرزش موتور ماشین در بیشتر خودروها طبیعی است اما وقتی میزان این لرزش و صدای آن بیش از اندازه باشد باید دنبال منبع و رفع مشکل آن بگردید. چرخش مداوم میل گاردان، چرخ‌دنده‌های گیربکس و بخش‌های متحرک موتور خودرو بهترین دلیل برای توجیه لرزش کم موتور خودرو است. وقتی این لرزش تا حدی زیاد باشد که باعث تکان‌های غیرمعمولی ماشین می‌شود، بدون شک عامل یا اختلالی داخل موتور به وجود آمده که این لرزش‌ها را ایجاد کرده است. در این مطلب از مستریدکی سعی شده تا تمام دلایل و روش‌هایی که برای جلوگیری از لرزش خودرو وجود دارد تک‌به‌تک بررسی شود و با شما به اشتراک گذاشته شود. اگر شما هم با مشکل لرزش خودرو در دور موتور بالا یا پیدا کردن علت لرزش موتور ماشین درگیرید تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
موتور خودرو به چه دلایلی ممکن است بلرزد؟
چندین دلیل مختلف برای لرزش غیرمعمولی موتور خودرو وجود دارد و همه‌ی آنها منجربه لرزش و سروصدایی می‌شوند که کاملا هشداردهنده و گاهی خطرآفرین است. اگر بدانید علت این لرزش چیست نه تنها از نگرانی و استرس بیش‌ازحد جلوگیری خواهید کرد بلکه می‌توانید در یک زمان مناسب و خوب خودرو را به تعمیرگاه ببرید؛ برای حل کردن و رفع مشکل ماشین علت را به تعمیرکار بگویید تا هرچه زودتر این مشکل رفع شود. بنابراین در اینجا لیستی از متداول‌ترین دلایل لرزش موتور ماشین آورده شده است که مفصل از آنها صحبت خواهیم کرد.
ایراد در موتور ماشین
وقتی یک لرزش غیرطبیعی و شدید توجه شما را به خودش جلب می‌کند، باید بررسی‌ها و دلایل آن را در بخش‌های مختلف ماشین جست‌وجو کنید. اگر هریک از این بخش‌ها مشکل یا آسیبی نداشتند، رفتن سراغ مرحله و بخش بعدی خودرو ضرورت پیدا می‌کند تا جایی‌که بالاخره منبع اصلی این لرزش پیدا و برطرف شود. موتور یکی از بخش‌های مهمی است که برای لرزش ماشین باید بررسی کنید. قسمت‌هایی از موتور که باعث لرزش خودرو می‌شوند موارد زیر است:
شمع‌های فرسوده
بسیاری از وسایل نقلیه اصلی‌ترین دلیلی که برای لرزش موتور ماشین شناسایی می‌شود فرسودگی شمع موتور خودرو است. شمع‌های فرسوده یا کثیف باعث می‌شود فرآیند احتراق در موتور به درستی انجام نشود و یک یا چندسیلندر دچار بدسوزی شوند. یکی از مشکلات احتمالی لرزش خودرو در دور موتور بالا این مورد است. معمولا با بررسی سیم‌کشی یا نصب شمع‌های جدید بخش‌های مربوط به احتراق و فشرده‌سازی سیلندر قابل اصلاح است.
شلنگ‌های هوا شل شده یا جدا شده
شلنگ‌ها در موتور خودرو حامل مایع خنک‌کننده رادیاتور و حامل سوخت و هوا است اگر این شلنگ‌ها شل یا جداشوند می‌توانند هم یک عامل اساسی در لرزش موتور ماشین باشد و باعث می‌شود موتور به‌خوبی کار نکند. پیدا کردن منشا شلنگ‌ها و وصل کردن دوباره‌ی آنها بهترین کاری است که برای این مشکل می‌توانید انجام دهید؛ البته در بعضی موارد هم جایگزین کردن شلنگ هوای جدید موتور ضروری است.
تسمه تایم معیوب
مشکلات مربوط به تسمه‌تایم معیوب وسیله‌ی نقلیه هم یکی دیگر از دلایلی عمده لرزش موتور است. وظیفه‌ی اصلی تسمه‌تایم هماهنگ‌کردن دریچه اگزوز و دریچه‌های ورودی با حرکت پیستون است. وقتی هر مشکلی مثل شل شدن یا جدا شدن تسمه تایم ماشین به وجود بیاید، این هماهنگی و کالیبراسیون دقیق بین اجزای موتور از بین می‌رود و لرزش موتور را به‌دنبال دارد. بهترین راه برای رفع این مشکل تعویض تسمه‌تایم معیوب است.
سیستم مصرف سوخت معیوب
سیستم مصرف سوخت معیوب یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که موتور ماشین را تهدید می‌کند و باعث خرابی و لرزش آن می‌شود. فیلتر بنزین یا فیلتر هوا مسدود شده، آسیب‌دیده و کثیف جلوی ورودی اکسیژن لازم برای انجام احتراق بنزین در موتور را می‌گیرند و جریان سوخت ورودی به ماشین کاهش پیدا می‌کند؛ درنتیجه این اتفاق، ماشین می‌لرزد. این مشکل با تمیز کردن یا تعویض فیلترها و انجام تغییرات جزئی در سیستم سوخت‌رسانی خودرو برطرف خواهد شد.
دسته موتور شکسته
اگر در زمان توقف یا در حالت روشن بودن، موتور ماشین لرزش‌های شدید و بیش‌ازحد داشته باشد ممکن است شکستگی در دسته موتور ایجاد شده باشد. وقتی علت لرزش ماشین از دسته موتور است ماشین در حالت ایستاده لرزش بسیار کمی خواهد داشت. این درواقع یک نشانه‌ی خوب برای تشخیص شکستگی دسته موتور است. رفع این مشکل هم تنها با تعویض دسته موتور انجام می‌شود.
جرقه ضعیف کویل
خودروهایی که امروزه با روش‌ها و تکنولوژی‌های مدرن‌تر تولید می‌شوند هر دو سیلندر آنها (یعنی سیلندر ۱ و ۴ و سیلندر ۲ و۳ ) جرقه دارند. بنابراین در یکی از سیلندرها احتراق انجام می‌شود و سیلندر دیگر در حال تخلیه است. وقتی کویل‌ها که نقش تامین‌کننده‌ی برق برای شمع‌ها را دارند دچار فرسودگی یا ضعف جرقه شوند عاملی برای لرزش درجا در موتور خودرو است. بعضی از کویل‌ها علاوه بر لرزش خام‌سوزی از اگزوز یا خارج شدن دود سیاه هم دارند. رفع جرقه‌سوزی هرز کویل باید در تعمیرگاه‌های خودرو انجام شود.
برق دزدی وایرها
اگر یکی از وایرهای خودرو برقی که توسط کویل تولید می‌شود را به سر شمع نرساند یا به‌خاطر پارگی و خرابی ترمینال آن، اتصال نامناسبی داشته باشد، لرزش موتور ماشین اتفاق می‌افتد و اصطلاحاً خودرو دچار برق دزدی یا ریپ زدن شده است. تعویض و تعمیر وایر شمع مناسب‌ترین راه برای رفع مشکل است.
دور درجا بیش از حد
تمام خودروها وقتی موتور آنها گرم می‌شود یک محدوده‌ی مشخص و ثابت برای دور موتور درجا دارند. اگر به هر دلیل موتور نتواند این دور موتور را حفظ کند و از این عدد پایین‌تر برود، دچار لرزش موتور ماشین می‌شود. چنین حالتی وقتی است که موتور نتوانسته عدد مناسب برای دور موتور را حفظ کند از طرفی میزان آن هم به‌حدی نیست که موتور به‌صورت خودکار خاموش شود، درنتیجه با یک لرزش شدید روشن می‌ماند. روشن ماندن موتور خودرو در این شرایط ممکن است باعث سوختن موتور یا بهم‌خوردن تنظیمات کامپیوتری ماشین شود. تنها را آن خاموش کردن موتور است.
بیشتر بخوانید: لاستیک ماشین هر چند کیلومتر باید تعویض شود؟
ایراد در چرخ ماشین
ایراد و مشکل در چرخ‌های خودرو هم در لیست شایع‌ترین مواردی است که باعث لرزش موتور ماشین می‌شوند. اگر ایراد یا نقص در هریک از اجزای مربوط به چرخ خودرو به‌وجود بیاید به‌سرعت باید این مانع از بین برده شود تا موتور خودرو از لرزش بیفتد.
انحراف چرخ
چهار چرخ خودرو باید در یک چرخش دایره‌وار بچرخند و هیچ انحرافی از این مدار نداشته باشند. وقتی یکی از چرخ‌ها از این محور دایره مانند خارج شود موتور و خودرو دچار لرزش خواهد شد. تعمیرکاران برای رفع این مشکل ابتدا با استفاده از دستگاه مخصوص میزان انحراف چرخ را بررسی می‌کنند و اگر این انحراف قابل حل نباشد و نتوان چرخ را در محور اصلی خود قرار دارد، لازم است که به فکر خرید یک چرخ جدید باشید.
بلبرینگ‌های فرسوده
لرزش در فرمان ماشین احتمالا ناشی از فرسوده شدن بلبرینگ‌های چرخ است. عمر مفید بلبرینگ‌ها به‌اندازه‌ی چرخ‌های ماشین طولانی است اما طی کردن مسافت‌های طولانی یا استفاده‌ی زیاد از ماشین مثل بقیه قطعات روی عمر مفید بلبرینگ هم تاثیر می‌گذارد و باعث فرسوده‌شدن سریع‌تر بلبرینگ‌های چرخ می‌شود. چنین شرایطی راهی جز تعویض و جایگزین کردن قطعه نیست.
مقاومت چرخی کم لاستیک
بعضی از لاستیک‌ها هستند که مقاومت چرخشی کم‌تری نسبت به مدل‌های دیگر دارند؛ به این لاستیک‌ها فاق کوتاه هم گفته می‌شود. مقاومت و کشش کم در این لاستیک‌ها یک مزیت اصلی دارد و آن هم فرمان‌پذیری بهتر خودرو سر پیچ‌ها است اما در کنار این مزیت، به‌نظر بسیاری از رانندگان رانندگی با این لاستیک‌ها دشوار است و در زمان عبور از دست‌اندازهای جاده باعث لرزش ماشین و حتی لرزش موتور ماشین می‌شود. بهترین راه برای رفع این مورد تعویض لاستیک‌ها با لاستیک‌های معمولی و مقاومت چرخشی بالا است.
متعادل نبودن چرخ‌ها
حتی اگر هنگام عبور از جاده‌های دست‌اندازدار یا جاده‌های ناهموار آسیبی به لاستیک وارد نشود، احتمال آسیب به چرخ ماشین صفر نیست! ممکن است در چنین شرایطی چرخ‌ها از حالت تعادل خود خارج شوند و آسیب شدید‌ی ببینند. گره‌ی این مشکل به دست خودتان باز نمی‌شود و لازم است برای متعادل کردن چرخ‌ها و جبران آسیب‌های وارده حتما به یک تعمیرکار حرفه‌ای و متخصص خودرو مراجعه کنید.
ایراد در سیستم ترمز ماشین
سیستم ترمز اتومبیل هم بیشترین عامل برای لرزش موتور ماشین است. اگر بعد از بررسی‌های توسط خودتان یا یک تعمیرکار ماهر، ایراد و نقصی در قسمت موتور و چرخ‌ها پیدا نکردید، بخش دیگری که باید برای پیدا کردن علت لرزش موتور ماشین و خودرو سراغ آن بروید سیستم ترمز است.
مشکل در دیسک ترمز یا روتور
خودروهایی که سیستم ترمز آنها از سیستم ترمز دیسکی استفاده می‌کنند باید برای اولین قدم سراغ بررسی ضخامت روتور، لنت ترمز یا دیسک‌های ترمز بروند. اگر ضخامت روتور عوض شده باشد یا از حالت دایره‌ای شکل خود تغییر شکل داده باشد، موتور ماشین در زمان ترمز گرفتن دچار لرزش خواهد شد. ساییدگی یا پارگی شدید هم روی دیسک ترمز اثر مخرب دارد و باعث تاب برداشتن آن می‌شود. رفع این مشکل تنها با تعویض و جایگزینی قسمت‌های آسیب‌دیده امکان‌پذیر است.
اطلاعات مفید برای خرید لنت ترمز خودرو
تغییر شکل ترمز کاسه‌ای یا درام
ترمزهای کاسه‌ای یا درام هم مثل ترمزهای دیسکی شکلی ثابت و مشخص دارند. درام‌ها هم ممکن است از حالت کاسه‌ای خود خارج شوند. چنین حالتی وقتی راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، لرزش در قسمت فرمان ایجاد می‌شود. این لرزش معمولا با صدای ناهنجار خراشیدن هم همراه است. تعویض ترمزهای کاسه‌ای راه‌حل این مشکل است.
ایراد در فرمان ماشین
خرابی یا شل بودن فرمان هم می‌تواند شما را به علت اصلی لرزش خودرو به‌خصوص لرزش موتور ماشین برساند؛ برای آشنایی بیشتر با این مشکلات از جزئیات بیشتر این ایراد در خودرو صحبت می‌کنیم.
خرابی فرمان هیدرولیک
فرمان هیدرولیک همان‌قدر که باعث شده کنترل و هدایت خودرو راحت‌تر باشد اگر دچار مشکل یا ضعف شود در پیچ‌ها یا زمان دور زدن دچار لرزش شدید می‌شود. این ایراد ممکن است به‌علت تمام شدن یا نشتی مایع هیدرولیک باشد، مخزن مایع را بررسی کنید و اگر با کمبود مایع مواجه شدید مجدد مخزن را از مایع هیدرولیک پر کنید تا لرزش ماشین برطرف شود.
فرسودگی یا شل بودن اجزای داخلی فرمان
طبیعی است اگر با گذشت زمان و استفاده‌ی مکرر از خودرو، اجزای داخلی فرمان دچار فرسودگی شوند یا به‌مرور شل شوند. برای رفع مشکل لرزش موتور ماشین و فرمان چه ایراد از سیبک باشد چه از تای راد فرمان، باید آنها را تعویض کنید و از جایگزین سالم و نو استفاده کنید.
ایراد در سیستم تعلیق موتور ماشین
بخش دیگری که برای بررسی لرزش موتور ماشین می‌توان از آن صحبت کرد، سیستم تعلیق خودرو است. ساییدگی اجزا، هم‌تراز نبودن و شل شدن اجزای سیستم تعلیق ماشین اصلی‌ترین ایراداتی است که برای این سیستم به‌وجود می‌آید. درباره‌ی هر سه مورد توضیح جامع و کامل‌تری خواهیم داشت.
ساییدگی اجزای تعلیق
سیبک‌ها و بوش‌های بازوی کنترل در سیستم تعلیق جزء بخش‌هایی است که دچار ساییدگی و فرسایش می‌شوند. این مشکل باعث لرزش خودرو در دور موتور بالا و ترمز کردن است. وقتی در هر دو موقعیت، یعنی هم در زمان دور موتور و سرعت بالا و هم زمانی ترمز کردن این لرزش را احساس کنید، احتمال ساییدگی اجزای سیستم تعلیق بیشتر می‌شود و این فرضیه قوت می‌گیرد. برای رفع این ایراد لازم است که مکانیک خودرو اجزای سیستم تعلیق را تک‌به‌تک بررسی کنید و بعد از پیدا کردن بخش ساییده و فرسوده شده آن را تعویض کند.
هم‌ترازنبودن سیستم تعلیق
یکی از جدی‌ترین و مهم‌ترین مشکلاتی که تراز اجزای و بخش‌های مختلف خودرو را از بین می‌برد دست‌اندازهای بلند و خطرناک است؛ به‌همین دلیل تاکید بسیار زیادی روی رانندگی آرام‌تر و مطمئن در جاده‌های ناهموار و نامناسب می‌شود. اگر زمان رانندگی در چاله یا دست‌انداز افتاده باشید، ممکن است این اتفاق سیستم تعلیق خودرو را از تراز خارج کرده باشد و لرزش موتور ماشین را چه در سرعت‌های بالا و چه در سرعت‌های پایین حس کنید.
شل شدن اجزای تعلیق
یکی دیگر از مواردی که باعث لرزش خودرو در دور موتور بالا است، شل شدن اجزای سیستم تعلیق است. در چنین شرایطی آسیب و ایراد متوجه سیستم تعلیق یا بلبرینگ می‌شود همچنین در زمان برخورد و عبور از سرعت‌گیر، این لرزش افزایش پیدا می‌کند و تا زمان توقف کامل خودرو ادامه پیدا خواهد کرد. این مورد هم یکی از آسیب‌ها و مشکلاتی است که برای بررسی و رفع آن لازم است به تعمیرگاه ماشین مراجعه کنید.
علت لرزش موتور خودرو در سرعت و دور موتور بالا
شایع‌ترین دلیلی که باعث لرزش خودرو در سرعت و دور موتور بالا می‌شود مشکل در لاستیک‌ها است. لرزش موتور خودرو در سرعت و دور موتور بالا با توجه به لاستیک‌ها به‌خاطر چند علت است که در ادامه ذکر می‌شود:
بالانس نبودن لاستیک‌ها
اگر آج لاستیک در برخی قسمت‌ها از بین رفته باشد باعث بالانس نبودن لاستیک می‌شود. برای رفع این مشکل وقتی که میزان ناصافی سطح لاستیک کم و قابل رفع شدن باشد، می‌توان بالانس بودن لاستیک‌ها را در تعمیرگاه‌های ماشین تنظیم کرد اما اگر سطح ساییده شده لاستیک به‌قدری زیاد باشد که با بالانس کردن رفع نشود، چاره‌ای جزء تعویض لاستیک‌ها وجود ندارد.
لاستیک‌های کم‌باد
کم شدن باد لاستیک‌ها هم عامل دیگری برای علت لرزش موتور خودرو در سرعت بالا است. اگر در بررسی لاستیک‌ها متوجه شدید که سطح آن ساییدگی یا آسیبی ندیده است اما همچنان لرزش شدید موتور وجود دارد باید سراغ باد لاستیک‌ها بروید. کم بودن باد لاستیک‌ها به‌خاطر فشار و نیروی زیادی که از سمت خودرو دریافت می‌کنند ممکن است بسیار خطرآفرین باشد و باعث ترکیدن ناگهانی آن شود. تعویض و تنظیم باد لاستیک را به‌هیچ وجه پشت گوش نیندازید.
ناهمواری در لاستیک
لاستیک‌ها به‌مرور زمان در جاده و دست‌اندازهای مختلف می‌افتند و شکل کروی و هموار آنها دچار تغییر می‌شود درنتیجه از شکل اولیه‌ی خود بیرون می‌آیند. این ناهمواری دلیل دیگری برای لرزش موتور خودرو در سرعت و دور موتور بالا است. بسته به میزان آسیب یا تغییری که لاستیک پیدا کرده است باید آنها را تعویض یا تراز کنید.
رینگ‌ها
خم شدن رینگ‌ها و آسیب دیدن لاستیک‌ها هم یکی از دلایل احتمالی لرزش موتور است. وقتی با سرعت بالا و شتاب زیاد از روی سرعت‌گیرها رد می‌شوید افتادن در چاله‌ها یا دست‌اندازها ممکن است باعث شود رینگ لاستیک خراب شود. این اتفاق آسیب زیادی به لاستیک و لرزش موتور خودرو وارد می‌کند. اگر با چنین شرایطی مواجه شوید تنها راه چاره تعویض کامل رینگ‌های چرخ است.
چسبندگی کولیس به دیسک ترمز
سرعت بالای ۷۰ کیلومتر در ساعت وقتی ماشین با چسبندگی کولیس به دیسک ترمز دست‌وپنجه نرم می‌کند باعث می‌شود غربیلک فرمان دچار لرزش شود و این لرزش در زمان رانندگی به راننده منتقل شود. رفع این شرایط با تعویض کولیس ترمز امکان‌پذیر است.
خم شدن اکسل یا محور ماشین
همان‌طور که تا اینجا چندبار به مشکلات و آسیب‌هایی که رانندگی در جاده‌های ناهموار و پردست‌انداز برای خودرو ایجاد می‌کند اشاره کردیم، خم شدن اکسل یا محور ماشین هم یکی از همین آسیب‌ها است. علت لرزش موتور خودرو در سرعت بالا خم شدن محور ماشین است. هرچه سرعت بالاتر رود لرزش موتور هم بیشتر خواهد شد. همچنین علت لرزش موتور خودرو در سرعت بالا و سربالایی هم همین مسئله است. محور خم شده یا پوشیده شده باید صاف یا تعویض شود و این کار توسط مکانیک انجام خواهد شد.
میل گاردان یا میل‌لنگ آسیب دیده
وظیفه‌ای میل گاردان انتقال نیروی موتور به محورها و چرخ‌های عقب با چرخش سریع است. اگر این میله آسیب‌دیده و یا خم شده باشد دلیلی برای لرزش موتور ماشین خواهد شد. میل‌گاردان‌ها و میل‌لنگ‌های خم شده فقط باید تعویض شوند و امکان تعمیر آن نیست.
فرسودگی در اکسل CV یا مفصل‌های محور
اتصالات محور CV در انتهای محور پلاستیکی ماشین قرار دارد و پوشش آنها آکاردئونی شکل است. این پوشش محافظی برای جلوگیری از خرده‌ریزها، گردوغبار و آلودگی سطح جاده است. اگر این پوشش پاره شود امکان ورود این ذرات و آلودگی‌ها به داخل اتصالات ماشین بیشتر می‌شود و باعث آسیب موتور و اجزای آن خواهد شد. درنتیجه یکی از علت لرزش موتور ماشین در سربالایی همین مشکل آسیب یا پارگی در مفاصل اکسل CV است. اگر این اتفاق برای هر یک از دیفرانسیل‌های جلو یا عقب خودرو بیفتد باید محورهای جلو یا عقب خودرو به‌‍طور کامل تعویض شوند.
در بلاگ فروشگاه جیبی بیشتر بخوانید: علت لرزش فرمان خودرو در شرایط گوناگون چیست؟
علت لرزش موتور خودرو در دنده یک و هنگام شروع حرکت
یک مشکل رایج و شایع که علت لرزش موتور خودرو در دنده یک و شروع حرکت است می‌تواند کلاچ باشد. این اتفاق زمانی می‌افتد که منبع اصلی مشکل در کلاچ ماشین است و برای رفع آن باید سراغ این قسمت از خودرو رفت. کلاچ گرفتن برای تعویض دنده و نیم کلاچ برای شروع به حرکت ماشین ضروری است و وقتی این اعمال در زمان رانندگی انجام می‌شود یک لرزش خفیف برای ماشین به وجود می‌آید. اگر این لرزش طولانی، بیشتر از حد معمول و غیرعادی باشد نشانه‌ی وجود مشکل در کلاچ است. چهار عاملی که در زمان لرزش شدید کلاچ یا نیم کلاچ باید آنها را بررسی کنید و برای رفع آنها به تعمیرگاه مراجعه کنید:
- ایراد فنرهای سیستم کلاچ
- تمام شدن صفحه کلاچ
- تمام شدن دیسک
- ساییده شدن یا فرسودگی فلایویل
بهترین راه برای جلوگیری از به لرزه درآمدن موتور اتومبیل
علت لرزش موتور ماشین هر موردی که باشد باید در سریع‌ترین زمان ممکن تشخیص داده و برطرف شود. بعضی از این مشکلات و ایراد‌‌ها به‌خاطر مرور زمان و کاهش عمر مفید قطعات خودرو است و اجتناب از آن تقریبا سخت و ناممکن است؛ با این وجود بهترین راه‌ها و راهنمایی‌هایی که با توجه و رعایت‌کردن آنها می‌توان تا حدی زیاد این عوامل را کنترل و رفع کرد داشتن یک رانندگی مطمئن، آرام و ایمن به‌خصوص در شرایط جوی نامناسب و جاده‌های ناهموار است. همچنین برای جلوگیری از اتفاقاتی که مربوط به بخش سوخت و احتراق خودرو است از سوخت باکیفیت و با عدد اکتان بالا استفاده کنید تا عمر خودرو بیشتر شود.
برگشت به بالا